{ * Google recaptcha v3 *} { * devMode *}
De Gedragscode voor vertrouwenspersonen die aangesloten zijn bij de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV) staat niet alleen haaks op toekomstige wetgeving voor vertrouwenspersonen, maar staat ook haaks op de rol die veel vertrouwenspersonen thans innemen binnen schoolbesturen.
Zo wordt in een nog nieuw in werking te treden artikel 13a Arbeidsomstandighedenwet vastgelegd dat de vertrouwenspersoon luistert naar de werknemer en diens melding, en vervolgens bespreekt welke oplossingen, doorverwijzingen of vervolgstappen mogelijk zouden kunnen zijn. De vertrouwenspersoon verwijst overeenkomstig het nieuwe artikel 13a, vijfde lid onder b Arbeidsomstandighedenwet door naar deskundigen, maar gaat niet zelf aan de slag als deskundige. Daarnaast heeft de vertrouwenspersoon, aldus meergenoemd artikel, ook als taak om de organisatie als geheel te informeren en adviseren. Op deze wijze heeft de vertrouwenspersoon een belangrijke preventieve functie in de organisatie.
Ook in het wetsvoorstel Vrij en veilig onderwijs is er aandacht voor de positie van de vertrouwenspersoon. Met dit wetsvoorstel worden diverse onderwijswetten gewijzigd en worden onder andere de positie, taken en verantwoordelijkheden van de vertrouwenspersoon in de onderwijswetten vastgelegd. De vertrouwenspersoon staat ouders, leerlingen en personeelsleden bij met een klacht over het bevoegd gezag en geeft het bevoegd gezag gevraagd en ongevraagd advies over het veiligheidsbeleid op de school en de klachtafhandeling door het bevoegd gezag.
De invulling van deze rol en taken komt grotendeels overeen met de rol die vertrouwenspersonen thans ook veelal hebben binnen schoolbesturen. De vertrouwenspersoon is vooral een vraagbaak die melder begeleidt naar het juiste loket en onafhankelijk optreedt. De vertrouwenspersoon heeft een belangrijke de-escalerende taak binnen het bevoegd gezag. Daarnaast is de vertrouwenspersoon een adviseur van het bevoegd gezag met name op het terrein van het welzijn van personeel.
Hoe anders is de rol van de vertrouwenspersoon die de branchevereniging voor ogen heeft. Op grond van de Gedragscode van de branchevereniging, die vertrouwenspersonen moeten onderschrijven, is geen sprake meer van een vertrouwenspersoon maar van een belangenbehartiger die alleen de belangen van de melder dient. Zie onderstaande passage uit meergenoemde Gedragscode:
‘Onafhankelijkheid
De vertrouwenspersoon stelt zich onafhankelijk op. De vertrouwenspersoon dient zich uitsluitend te laten leiden door de belangen van de melder en nimmer door eigen belang, dan wel eventuele belangen van de organisatie. De vertrouwenspersoon staat naast de melder en begeleidt en ondersteunt deze. Nimmer mogen handelingen worden verricht tegen de wil van de melder, tenzij wettelijke bepalingen anders bepalen of sprake is van een conflict van plichten waardoor gewetensnood ontstaat. De vertrouwenspersoon treedt niet op als bemiddelaar. De vertrouwenspersoon is geen onderzoeker en doet niet aan waarheidsvinding.’
Wij zijn zeer benieuwd of vertrouwenspersonen die lid zijn van de branchevereniging deze Gedragscode ook onvoorwaardelijk zullen volgen. In dat geval is de vraag aan de orde of het bevoegd gezag, met deze vertrouwenspersoon in huis, ook daadwerkelijk uitvoering geeft aan de positie van vertrouwenspersoon, zoals de wetgever deze naar de toekomst voor ogen heeft.